مفهوم CRI یا شاخص نمود رنگ در علم روشنایی چیست؟
1401
مرداد
29
مفهوم CRI یا شاخص نمود رنگ در علم روشنایی چیست؟
امروزه در صنعت روشنایی تنها معیار برای تشخیص کیفیت نور، شاخص نمود رنگ یا همان CRI می‌باشد. از سال ۱۹۶۵ میلادی CRI به عنوان استاندارد کیفیت نور در نظر گرفته شد. هر محصول مولد نور اعم از لامپ، چراغ و غیره دارای یک آزمون CRI می‌باشد و نتیجه آن بازه ایست بین ۱ تا ۱۰۰ که عدد ۱۰۰ نزدیک ترین کیفیت به نور خورشید می‌باشد.
CRI کوتاه شده عبارت Color Rendering Index است که ترجمه فارسی آن برابر است با “شاخص نمود رنگ”. مانند هر موضوع تخصصی دیگر، نورپردازی نیز دارای شاخص های مهم برای تعیین کیفیت مد نظر است. شاخص CRI نیز برای تشخیص و تمایز میان کیفیت نوردهی منابع نور به کار می رود. شاخص سی آر آی یک معیار جهانی می باشد و برای بیان اینکه رنگهای محیط چقدر در زیر نور یک منبع نور به رنگ واقعی شان نزدیکند به کار برده می شود.
تعریف CRI معمولا برای مهتابی ها و لامپ های فلوئورسنت، لامپهای کم مصرف، لامپ گازی متال و سدیم و در محصولات ال ای دی کاربرد دارد.
عدم بکارگیری شاخص CRI برای لامپ های رشته ای به خاطر رنگ زرد و ثابت آنهاست.
سالهاست که تولید این دست لامپ ها در یک دمای رنگ ثابت و بدون تغییر باقی مانده است. این در حالی است که محصولات LED دائما در حال تغییر، به روز رسانی ( از نظر سخت افزار، تکنولوژی ساخت و به کارگیری نیمه هادی و پروتکل های استاندارد) خود هستند. در نتیجه کیفیت کاربرد این محصولات رو به پیشرفت بوده و ما می توانیم شاهد گسترش طیف رنگی آنها باشیم.
محدوده تعریف CRI چیست؟
همانطور که اشاره کردیم شاخص cri برای تعیین کیفیت نور در محصول مورد نظر استفاده می شود. چشم انسان طبیعت گرا است و به نحوی تکامل پیدا کرده که رنگ اشیا را زیر نور خورشید تعریف می کند. مغز ما اصلی ترین تفاوت بین رنگها را زیر نور طبیعی خورشید متوجه می شود. در نهایت یک عدد مابین یک تا صد برای محصول مورد نظر طبق این معیار ارائه می شود.
در حقیقت نورخورشید بهترین نور برای تشخیص رنگ اشیا است و بهترین نمود رنگ را دارد پس عدد ۱۰۰ را به نور خورشید و نورهایی که بیشترین مطابقت با آن را دارند نسبت می دهیم. برای نور هایی که تشخیص رنگ در آن ممکن نباشد هم CRI معادل عدد صفر است. از این رو هر رقم در این بازه، مخصوص یک رنگ و دمای نور خاص می باشد که در تعیین کیفیت تشخیص رنگ در زیر نور به متخصصان کمک می کند. این نتیجه با هشت رنگ خاص تعیین می شود.
شاخص CRI و مزایای استفاده از تکنولوژی LED
ال ای دی ها کیفیت بالاتری داشتند، در مصرف انرژی حداکثر صرفه جویی را به خرج می دادند و برای مصرف کنندگان کم هزینه تر بودند. از این رو تغییر استاندارد CRI در دستور کار سازمانهای استاندارد جهانی قرار گرفت.
رنگ ها از ۸ به ۹۹ مورد افزایش پیدا کردند. دامنه رنگ نیز علاوه بر شباهت بین ظاهر رنگ نور با رنگ استاندارد مورد توجه قرار گرفت. پس طیف وسیع تری برای دسته بندی محصولات روشنایی در اختیار معیار CRI قرار گرفت و دیگر شاخص نمود رنگ تنها به لامپ های HID و فلورسنت ختم نمی شد.
CRI یا شاخص نمود رنگ حتی در تمام نورهای سفید هم به یک مقدار ثابت نیست
در محل هایی که تشخیص اجسام و تشخیص رنگ آنها اهمیت بالایی دارد (مانند اطاق عمل، انبارهای صنعتی، موزه ها و…) میزان CRI در چراغ روشنایی اهمیت بسیار زیادی دارد.
همچنین فروشگاه ها، نمایشگاه های معتبر، بوتیک و هایپر مارکت های استاندارد، همگی به دنبال منابع نور ال ای دی با کیفیتی هستند که CRI آنها بالاترین مقدار باشد. آنها می دانند که در صورت استفاده از چراغ هایی با شاخص نمود رنگ پایین، مشتریانشان از دیدن رنگ واقعی محصولات محروم خواهند شد. این عاملی است که از نظر روانشناسی فروش احتمالا به ضرر فروشنده تمام خواهد شد.
برای کسب اطلاعات و آشنایی بیشتر و مشاوره با کارشناسان شرکت صنایع روشنایی پاورلایت با شماره های 09900907005 و 02634533742 تماس حاصل فرمایید.